Skład yerba mate pod lupą. Mikro- i makroelementy i witaminy w ostrokrzewie paragwajskim.

Ponad pół wieku temu prestiżowy Instytut Pasteura z Paryża potwierdził, że yerba mate zawiera niemal wszystkie minerały i witaminy kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. W dzisiejszym tekście przyjrzymy się bliżej substancjom występującym w ostrokrzewie paragwajskim i scharakteryzujemy ich wpływ na organizm oraz konsekwencje niedoborów.

Najlepszym źródłem wiedzy na temat mikro- i makroelementów oraz witamin zawartych w yerba mate są tabele wartości odżywczych umieszczane na niektórych opakowaniach. Laikowi trudno jednak będzie ocenić, jak obecność i stężenie poszczególnych składników przekłada się na zdrowie i samopoczucie. Warto więc przybliżyć i szerzej omówić właściwości występujących w yerba mate składników.

Mikroelementy, makroelementy i witaminy w yerba mate. Czym się różnią? Dlaczego są tak ważne?

Mikro- i makroelementy to nic innego jak minerały niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu. Podział nie odnosi się do substancji samych w sobie, lecz tego, jakie jest zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na konkretny składnik. Przyjęło się, że mikroelementy to substancje, których dzienna dawka powinna wynosić nie więcej niż 100 mg. Jakich mikroelementów dostarczy nam napar yerba mate?

Mikroelementy w yerba mate:

• Żelazo – jest podstawowym i najważniejszym składnikiem hemoglobiny i odpowiada za transport tlenu w organizmie. Jego niedobór może być przyczyną anemii. Średnie dzienne zapotrzebowanie na żelazo u osoby dorosłej to około 15 mg.
• Cynk – składnik wielu enzymów, odpowiada za stabilność błon komórkowych, jest niezbędny do prawidłowej syntezy kwasów nukleinowych i białka. Ponadto wpływa na libido. Zbyt mało cynku w diecie może nieść szereg nieprzyjemnych konsekwencji takich jak: wypadanie włosów, częstsze zapadanie na różnego rodzaju infekcje, a nawet pogorszenie wzroku.
• Krzem – zwany “pierwiastkiem życia” krzem odpowiada za stan uzębienia i kości oraz włosów i paznokci. Ponadto działa przeciwzapalnie i usprawnia pracę nerek. Niedobory krzemu wiążą się z szybszym starzeniem skóry. Z wiekiem spada ilość krzemu w organizmie, dlatego jego suplementacja jest szczególnie istotna w przypadku osób w podeszłym wieku.

Makroelementy w yerba mate

Makroelementy to pierwiastki potrzebne organizmowi w ilościach przekraczających 100 mg dziennie. Które z nich możemy dostarczyć organizmowi pijąc yerba mate?

• Magnez – jeden z kluczowych pierwiastków dla funkcjonowania organizmu. Nie sposób zebrać w jednym miejscu i wymienić wszystkie aspekty zdrowotne, na jakie wpływa. Wśród najistotniejszych wymienia się prawidłową pracę układu nerwowego, odporność oraz budowę kości, mięśni i tkanek miękkich. Niedobór magnezu może przynieść szereg negatywnych skutków takich jak skurcze, drętwienie kończyn, bóle głowy i uczucie zmęczenia. Nic dziwnego, że bogata w magnez dieta to podstawa zdrowia i dobrego samopoczucia. Na szczęście możemy go suplementować pijąc m.in. yerba mate.
• Potas – pierwiastek odpowiadający przede wszystkim za gospodarkę wodno-elektrolitową i utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej. Ponadto bierze udział w metabolizmie węglowodanów i białek, wpływa na perystaltykę jelit i reguluje pracę serca i innych mięśni. Niedobory potasu mogą przynieść negatywne skutki w postaci nadciśnienia, skurczy mięśni, zawrotów głowy i problemów z koncentracją.
• Wapń – kluczowy pierwiastek dla budowy i zdrowia kondycji kości i zębów. Ponadto, odgrywa rolę w regulacji niektórych hormonów, m.in. odpowiadających za skurcze serca. Ma znaczenie również dla krzepnięcia krwii oraz przewodzeniu impulsów nerwowych. Niedobory wapnia mogą z kolei prowadzić do osłabienia kondycji włosów, paznokci i układu kostnego oraz zaburzenia krzepliwości krwii.
• Fosfor – obok wapnia jeden z najistotniejszych makroelementów odpowiadających za zdrowe kości i uzębienie. Ponadto uczestniczy on w przewodzeniu bodźców nerwowych. Do niedoborów fosforu w organizmie dochodzi rzadko, może on jednak prowadzić do osłabienia mięśni i tzw. osteomalacji czyli krzywicy.

Witaminy w yerba mate

Oprócz mikro- i makroelementów, yerba mate jest bogata również w witaminy czyli związki chemiczne różnej budowy niezbędne do funkcjonowania organizmu. W naparze na bazie ostrokrzewu paragwajskiego występują:

• witamina B1 (tiamina) – wpływa na prawidłowe działanie układu nerwowego i uczestniczy w przemianie białek, węglowodanów i tłuszczów w energię. Jej niedobory mogą doprowadzić do zaburzenia krążenia i różnego rodzaju zaburzeń układu nerwowego.
• witamina B2 (ryboflawina) – istotna m.in. dla funkcjonowania błon śluzowych, przewodu pokarmowego i układu nerwowego. W przypadku niedoboru może dojść do zawrotów głowy, problemów z koncentracją, a nawet zaburzeń wzroku.
• witamina B3 (niacyna) – pełni ważną rolę w tworzeniu czerwonych ciałek krwii i wykazuje pozytywny wpływ na układ nerwowy. Jej niedobory wynikają w głównej mierze z nieodpowiedniej, ubogiej w cenne związki chemiczne diety. Mogą objawiać się stanami zapalnymi organów i doprowadzić do ciężkich chorób takich jak np. pelagra.
• witamina B5 (kwas pantotenowy) – kluczowy dla syntezy niektórych hormonów oraz metabolizmu tłuszczów, białek i cukrów. Wykazuje pozytywny wpływ na kondycję włosów, gojenie ran i może pomóc zapobiegać zmęczeniu. Niedobór witaminy B5 może doprowadzić do zaburzeń układu nerwowego objawiających się stanami depresyjnymi czy nadmierną drażliwością.
• witamina B6 (pirydoksyna) – istotna w przemianie i rozkładzie aminokwasów, tłuszczów oraz węglowodanów. Wpływa na poprawne funkcjonowanie układu nerwowego i wspiera odporność. Niedobór pirydoksyny może mieć poważne konsekwencje takie jak apatia, bezsenność i stany depresyjne.
• witamina B9 (kwas foliowy) – wykazuje pozytywny wpływ na układ nerwowy i mózg, reguluje funkcjonowanie komórek, wspomaga pracę wątroby, żołądka i jelit. Niedobór kwasu foliowego może doprowadzić do niedokrwistości makrocytowej, bezsenności roztargnienia, a nawet depresji.
• witamina B12 (cyjanokobalamina) – istotna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i bierze udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek. Niedobór cyjanokobalaminy może spowodować niedokrwistość, problemy z układem pokarmowym i szereg objawów neurologicznych.
• witamina C (kwas askorbinowy) – kluczowa dla wzmacniania odporności organizmu, ponadto wspiera układ krwionośny i obniża poziom cholesterolu. Jej braki mogą doprowadzić do samoistnego krwawienia, osłabienia, przerostu dziąseł, bólu mięśni i stawów. Na szczęście w dzisiejszych czasach niedobory kwasu askorbinowego występują dość rzadko.

Jak sami widzicie, skład chemiczny yerba mate obfituje w liczne cenne dla organizmu związki. Napar na bazie ostrokrzewu paragwajskiego będzie doskonałym uzupełnieniem diety. Yerba wyjdzie nam na zdrowie!