Boldo – na ratunek niestrawności!

Szukacie nowych smaków yerba mate? Przeglądając ofertę naszego sklepu, możecie natknąć się na mieszanki yerba mate z boldo, któremu często towarzyszy mięta. Smak i aromat mięty każdy zna bardzo dobrze, ale co to jest boldo? To roślina szalenie popularna w Ameryce Południowej – u nas znana znacznie mniej. Jak pachnie i smakuje boldo oraz jakie ma właściwości? Wyjaśniamy to w dzisiejszym blogowym wpisie!

Spis treści:

1. Co to jest boldo?
2. Boldo w tradycji Ameryki Południowej
3. Właściwości boldo dla zdrowia. Boldyna – składnik o wielkiej mocy!
4. Yerba mate z boldo – aromatyczne połączenie warte grzechu

Co to jest boldo?

Boldo, a tak właściwie, w nomenklaturze botanicznej Peumus Boldus, to niewysokie, wieczniezielone drzewko, wywodzące się z górskich terenów centralnej części Chile. Uznawane jest za gatunek endemiczny – w naturalnym środowisku spotkać można je tylko w Ameryce Południowej, ale sprowadzone zostało także do Europy i Afryki Północnej. Pierwszymi odkrywcami rośliny byli Mapucze – chilijscy Indianie, którzy wykorzystywali zarówno drewno – do produkcji węgla drzewnego, korę – do garbowania skór, owoce – jako dodatek do potraw, jak i liście – jako przyprawę do potraw oraz element zdrowotnych naparów. To właśnie liście boldo są najcenniejszą częścią drzewa. Co się w nich znajduje, jak smakują i jakie mają właściwości? Zobaczmy.

Boldo w tradycji Ameryki Południowej

Najbardziej charakterystyczną cechą liści boldo jest ich zapach i smak. Mają silny, leśny aromat – to coś pomiędzy miętą a kamforą. W smaku – zarówno świeże, jak i suszone – przypominają liście laurowe. Są wyraziste, lekko pikantne i nieco gorzkie, ale bardzo przyjemne. Nic dziwnego, że boldo zdobyło ogromną popularność niemal w całej Ameryce Południowej! Ziołowa herbata z boldo od wieków znana jest w medycynie ludowej i stosuje się ją jako remedium na wiele dolegliwości. Napary z dodatkiem boldo zyskują zupełnie nowy, głębszy wymiar. Szczególnie dobrze boldo łączy się z yerba mate. Nie bez powodu jest to jeden z najpopularniejszych składników yuyos, czyli specjalnie przygotowanej kompozycji ziół, które można spotkać na paragwajskich czy argentyńskich targowiskach. Wysuszone i rozdrobnione liście boldo świetnie sprawdzają się również w formie przyprawy do rozmaitych potraw – dodaje się je do pieczonego mięsa, ryb, zup i sosów. W brazylijskich ogródkach boldo spotykane jest niemal tak często, jak w Polsce mięta. Powolutku zyskuje popularność na obszarze śródziemnomorskim i w kuchni afrykańskiej. Kto wie, może kiedyś stanie się popularne także i u nas?

Właściwości boldo dla zdrowia. Boldyna – składnik o wielkiej mocy!

Smak i aromat to jedno, ale zielone listki boldo mają do zaoferowania znacznie więcej. Według pewnej legendy, setki lat temu andyjscy pasterze zauważyli, że ich kozy, które pasą się w pobliżu drzew boldo, są znacznie zdrowsze. Miały mniej problemów z wątrobą i żołądkiem. Kierowani intuicją, pasterze sami zaczęli stosować napary z boldo jako ziołowe remedium na dolegliwości związane z układem trawiennym. Przeprowadzone setki lat później badania potwierdziły, że faktycznie, coś w tym boldo jest, a dokładniej boldyna – aktywny alkaloid, który wykazuje wiele cennych właściwości, a także odpowiada za większość właściwości boldo. Boldyna chroni wątrobę, stymuluje produkcję żółci i zwiększa wydzielanie soków żołądkowych. Działa moczopędnie i przeciwzapalnie, a także obniża gorączkę. Oprócz boldyny, w boldo znajduje się spora ilość olejków eterycznych oraz taniny, które działają antyoksydacyjnie i mają wpływ na gorzko-cierpki smak.

Działanie boldo – w skrócie

Boldo to niepozorne ziółko, którym zdecydowanie warto się zainteresować. Dodane do potraw, sporządzone w formie naparu lub połączone z innymi, wspaniałymi ziołami, niesie ze sobą wiele cennych korzyści:

• Wspomaga trawienie – boldyna pobudza wydzielanie żółci, która jest niezbędna do trawienia tłuszczów. Boldo może być więc pomocne w przypadku problemów trawiennych, takich jak zaparcia, wzdęcia i niestrawność.
• Chroni wątrobę – boldo ma działanie hepatoprotekcyjne, czyli chroni wątrobę przed uszkodzeniem. Boldo może być pomocne w przypadku chorób wątroby, takich jak stłuszczenie wątroby, marskość wątroby i zapalenie wątroby.
• Działa antyoksydacyjnie – flawonoidy zawarte w boldo mają silne działanie antyoksydacyjne. Flawonoidy pomagają chronić komórki przed uszkodzeniem przez wolne rodniki, które mogą przyczyniać się do rozwoju chorób, takich jak nowotwory, choroby serca i choroby neurodegeneracyjne.

Boldo – czy są jakieś przeciwwskazania?

Mimo wielu wspaniałych właściwości należy pamiętać, że boldo, podobnie jak i inne rośliny stosowane popularnie w ludowej medycynie, nie jest lekiem na poważne dolegliwości. W takim przypadku niezbędna jest konsultacja z odpowiednim lekarzem. Źródła naukowe donoszą także, że boldyna stosowana w znacznych ilościach może wykazywać działanie toksyczne. Oczywiście, wypicie yerba mate z dodatkiem boldo nie wpłynie negatywnie na organizm, jednak warto zachować ostrożność w regularnym piciu samodzielnych naparów na bazie rośliny. Ze względu na szczególny stan, ostrożność powinny zachować także kobiety w ciąży i mamy karmiące piersią.

Yerba mate z boldo – aromatyczne połączenie warte grzechu

Cierpko-gorzki ostrokrzew paragwajski i miętowy, nieco ostry, zakończony przyjemną słodyczą posmak boldo – to połączenie, które pokochało wielu mateistów! Oczywiście, w naszych polskich warunkach trudno będzie wyhodować południowoamerykańską roślinkę we własnym ogródku, ale bez większego problemu znajdziemy w sklepach internetowych suszone liście lub jeszcze prościej – gotowe mieszanki yerba mate z dodatkiem boldo. Warte uwagi są w szczególności trzy paragwajskie legendy: porządnie pobudzająca Guarani Boldo Menta, podwójnie miętowa Selecta Menta Boldo Refresca El Doble i intensywnie ziołowa Kurupi Compuesta Especial Menta Boldo, która szczególnie dobrze sprawdza się w formie zimnego tereré. Wszystkie yerby znajdziecie w naszym sklepie. Smacznego!

Źródło grafik użytych w artykule – Wikimedia Commons:

1. grafika nr 1 – autor: Krzysztof Ziarnek, licencja Attribution-Share Alike 4.0 International,
2. grafika nr 2 – autor: Simonjoan, licencja Attribution-Share Alike 3.0 Unported.

Źródła informacji:

1. Wikipedia: Boldo.
2. H, Speisky, B. K. Cassels, Boldo and boldine: an emerging, case of natural drug development, Pharmacological Research, 1994.
3. rain-tree.com.