Naturalne wsparcie dla zdrowia mózgu. Yerba mate a choroba Parkinsona

O prozdrowotnym działaniu yerba mate wiemy już całkiem sporo. To nie tylko smaczny i pobudzający napar, który może posłużyć jako alternatywa kawy. Dodaje energii, usuwa zmęczenie i pobudza pracę mózgu, ale też poprawia funkcjonowanie organizmu na wielu płaszczyznach. Naukowcy donoszą, że yerba mate może być nawet kluczowym elementem w leczeniu Parkinsona. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się, jak napar z ostrokrzewu paragwajskiego może wspierać profilaktykę tej poważnej choroby neurologicznej, a także jakie korzyści może przynieść seniorom.

Spis treści:

1. Yerba mate jako naturalne wsparcie w leczeniu?
2. Yerba mate a choroba Parkinsona. Co yerba ma z nią wspólnego?
3. Yerba mate i zdrowie mózgu. Mechanizm działania naparu

Yerba mate jako naturalne wsparcie w leczeniu?

Choroba Parkinsona, neurodegeneracyjna dolegliwość dotykająca coraz większej liczby seniorów, stawia przed medycyną nie lada wyzwanie. Poszukiwania naturalnych metod wspomagających terapię stają się coraz bardziej intensywne. Wśród obiecujących kandydatów uwagę zwraca yerba mate, tradycyjny napój z Ameryki Południowej, słynący z bogactwa cennych składników odżywczych. Czy picie yerba mate może łagodzić objawy choroby Parkinsona i chronić mózg przed neurodegeneracją? Przyjrzyjmy się bliżej tej fascynującej kwestii!

Yerba mate to napar z liści ostrokrzewu paragwajskiego, rodzaj tradycyjnej ziołowej herbaty z Ameryki Południowej. To nie tylko pyszny napój o pobudzającym działaniu, ale i bogate źródło dobroczynnych substancji. Oprócz kofeiny zawiera m.in. witaminy z grupy B, magnez, potas, polifenole i katechiny, które wykazują silne właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Te cenne składniki sprawiają, że yerba mate może być cennym uzupełnieniem diety – również osób starszych, wspierając ich kondycję i ogólną odporność organizmu.

Yerba mate a choroba Parkinsona. Co yerba ma z nią wspólnego?

Podstawowe informacje na temat choroby

Choroba Parkinsona to przewlekła i postępująca choroba neurodegeneracyjna, która dotyka miliony ludzi na całym świecie. Ale co to właściwie jest? Choroba Parkinsona polega na przyspieszonym obumieraniu neuronów dopaminergicznych w mózgu, co prowadzi do niedoboru dopaminy – kluczowego neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m.in. za kontrolę ruchów. Objawy tej choroby są dość charakterystyczne i obejmują drżenie rąk, sztywność mięśni, spowolnienie ruchowe oraz problemy z równowagą i koordynacją. Przyczyny choroby nie są do końca poznane, ale uważa się, że mogą one wynikać z kombinacji czynników genetycznych i środowiskowych. Warto również wspomnieć, że choroba ta częściej dotyka osoby starsze, co sprawia, że jest to istotny problem zdrowotny w starzejących się społeczeństwach.

Obecne metody leczenia choroby Parkinsona skupiają się głównie na łagodzeniu objawów, a nie na zatrzymaniu postępu choroby. Najczęściej stosowane są leki zwiększające poziom dopaminy w mózgu lub naśladujące jej działanie. Niestety, te metody mają swoje ograniczenia – z czasem ich skuteczność maleje, a pacjenci mogą doświadczać licznych efektów ubocznych. Dlatego coraz więcej uwagi poświęca się alternatywnym metodom leczenia. Naukowcy zauważyli wpływ regularnego spożywania yerba mate na przebieg choroby Parkinsona. Wyniki badań są bardzo obiecujące!

Yerba mate w leczeniu Parkinsona. Co mówią badania naukowe?

Yerba mate to temat, który zyskuje coraz większe zainteresowanie w świecie nauki. Ale skąd wziął się pomysł na zbadanie jej pod kątem wpływu na chorobę Parkinsona? Tak właściwie zaczęło się to od kawy, a konkretniej – od kofeiny, która jest jednym z głównych składników obydwu napojów. Jedną z pierwszych publikacji na temat związku spożycia kofeiny (w kawie) z ryzykiem choroby Parkinsona był artykuł opublikowany w 2000 roku w amerykańskim czasopiśmie naukowym JAMA Network. Jego autorzy przeanalizowali badania przeprowadzone w latach 1900-1919 w Japonii i odkryli związek pomiędzy wzrostem picia kawy a zmniejszeniem występowania choroby Parkinsona, wnioskując, że za takie działanie odpowiada zawarta w kawie kofeina. Co prawda jakiś czas później odkryto, że nie o kofeinę tu chodzi, ale o kwercetynę. Niemniej, przekonanie o dobroczynnym działaniu kofeiny w kontekście choroby Parkinsona zainteresowało neurologów i naukowców na całym świecie i doprowadziło do rozszerzenia badań o inne produkty spożywcze. Obiektem zainteresowań stał się również tradycyjny napar z Ameryki Południowej, czyli yerba mate.

W 2015 roku zespół argentyńskich badaczy pod przewodnictwem Emilii Gatto opublikował wyniki badań kliniczno-kontrolnych przeprowadzonych na grupie około 600 osób. Zauważono, że im więcej naparu wypijali pacjenci, tym mniejsze było prawdopodobieństwo zachorowania. To skłoniło badaczy do postawienia hipotezy o wpływie yerba mate na chorobę Parkinsona – stwierdzono, że może odgrywać potencjalną rolę ochronną w jej rozwoju. Kolejne dwie publikacje potwierdziły wyniki argentyńskich naukowców. Jedną z nich był raport z badania przeprowadzonego w Brazylii, opublikowany w 2021 roku. Naukowcy zrekrutowali 200 osób chorych na chorobę Parkinsona i 200 zdrowych uczestników z grupy kontrolnej i poprosili ich o wypełnienie kwestionariusza, w którym pytali o częstotliwość spożywania kawy i chimarrão (brazylijska nazwa yerba mate). Po przeanalizowaniu odpowiedzi ponownie wykazali odwrotną zależność między ryzykiem wystąpienia choroby a spożyciem yerba mate. Do podobnych wniosków doszli naukowcy, którzy przeprowadzili badania kliniczno-kontrolne w trzech południowoamerykańskich krajach: Argentynie, Paragwaju i Urugwaju. Wyniki tych badań pojawiły się rok później, w 2022 roku. Tym razem porównano 215 osób chorych na chorobę Parkinsona i 219 osób zdrowych, które stanowiły grupę kontrolną. Rozdano im kwestionariusze, w których pytano o historię spożycia yerba mate. Analiza wyników pozwoliła na odkrycie związku między stężeniem yerba mate w porcji a zmniejszeniem ryzyka rozwoju choroby. Wszystkie te badania sugerują, że regularne spożywanie yerba mate może mieć działanie ochronne przed chorobą Parkinsona. W każdym z nich badacze podkreślają jednak, że wciąż potrzebne są dalsze analizy, aby w pełni zrozumieć związek między yerba mate a chorobą i określić, czy faktycznie napar może mieć zastosowania terapeutyczne. Yerba mate nie jest „cudownym lekiem” na poważne dolegliwości związane z chorobą Parkinsona, ale może stanowić wartościowe uzupełnienie tradycyjnej terapii. Jej naturalne właściwości mogą łagodzić objawy choroby, poprawiać jakość życia pacjentów i spowalniać jej progresję.

Yerba mate i zdrowie mózgu. Mechanizm działania naparu

Mówi się, że yerba mate zawiera nawet 200 wysoko aktywnych biologicznie substancji. Jednymi z najcenniejszych są antyoksydanty, które odgrywają kluczową rolę w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Antyoksydanty neutralizują wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki i przyspieszać proces starzenia. Odgrywają też ważną rolę w ochronie neuronów przed uszkodzeniami. Jednym z kluczowych składników yerba mate jest również teobromina, która działa jako łagodny stymulant, poprawiając nastrój i koncentrację. Teobromina rozszerza naczynia krwionośne, co może poprawić przepływ krwi do mózgu i wspierać jego funkcje. Z kolei Kwas chlorogenowy, kolejny ważny składnik yerba mate, wykazuje silne działanie neuroprotekcyjne. Badania sugerują, że kwas chlorogenowy może chronić neurony przed uszkodzeniami i spowalniać procesy neurodegeneracyjne, co jest szczególnie istotne w kontekście choroby Parkinsona.

Jednym z przełomowych badań w kontekście wpływu yerba mate na przebieg choroby Parkinsona jest to przeprowadzone przez grupę argentyńskich naukowców pod przewodnictwem A. Bernardi i J. Ferrario. Badanie to trwało cztery lata i zostało opublikowane w 2019 roku w renomowanym czasopiśmie medycznym „Movement Disorders”. Naukowcy przeprowadzili badania kliniczno-kontrolne, angażując zarówno osoby zdrowe, jak i cierpiące na chorobę Parkinsona. Wyniki były zaskakujące – regularne spożywanie yerba mate spowolniło obumieranie neuronów dopaminergicznych znacznie lepiej niż tradycyjnie stosowane leki neuroprotekcyjne. Okazało się, że w pełni naturalna yerba mate, w porównaniu z lekami, wykazuje równie, a nawet bardziej skuteczne działanie. Stwierdzono, że napar z ostrokrzewu paragwajskiego działa na zasadzie synergii, gdzie różne składniki, a przede wszystkim antyoksydanty, kwas chlorogenowy i teobromina, wzajemnie się uzupełniają, tworząc wspólnie silniejszy efekt neuroprotekcyjny. O konieczności podejmowania kolejnych badań nad yerba mate opowiedział niedawno w wywiadzie dla argentyńskiego Instituto Nacional de La Yerba Mate (INYM) dr Juan Ferrario podkreślając, że nie ma wątpliwości, że yerba mate jest naparem wyjątkowym, szczególnie w kontekście rosnącego zapotrzebowania na świecie na zdrowe i naturalne produkty.

Yerba mate to napój, który może przynieść wiele korzyści dla całego organizmu. Dzięki zawartości wielu dobroczynnych substancji, napar z mate może wykazywać właściwości antyoksydacyjne, neuroprotekcyjne i stymulujące, co w efekcie może okazać się cennym wsparciem dla funkcji poznawczych i zdrowia neurologicznego. Nie jesteśmy naukowcami, ale badania przeprowadzane przez specjalistów na całym świecie dają jednoznacznie obiecujące wyniki i pozwalają wyciągnąć nam wniosek, że zdecydowanie warto dać szansę yerba mate i przekonać się o jej licznych korzyściach zdrowotnych!

Źródła informacji:

1. Wikipedia: Yerba mate.
2. G. W. Ross i inni, Association of coffee and caffeine intake with the risk of Parkinson disease, JAMA Network, 2000.
3. M. Lee, E. G. McGeer, P. L. McGeer, Quercetin, not caffeine, is a major neuroprotective component in coffee, Neurobiology of aging, 2016.
4. E. M. Gatto i inni, Inverse association between yerba mate consumption and idiopathic Parkinson's disease. A case-control study, Journal of the neurological sciences, 2015.
5. M. S. Medeiros i inni, A Case-Control Study of the Effects of Chimarrão (Ilex paraguariensis) and Coffee on Parkinson's Disease, Frontiers in neurology, 2021.
6. M. Sáenz-Farret i inni, Yerbamate Tea Consumption: A Protective Factor in Parkinson Disease, Clinical neuropharmacology 2022.
7. A. Bernardi i inni, Yerba mate (Ilex paraguariensis) favors survival and growth of dopaminergic neurons in culture, Movement disorders, 2019.
8. Does yerba mate matter?, scienceofparkinsons.com.
9. Validado por la ciencia, el mate es un aliado contra el Parkinson y ya se estudian más de sus propiedades benéficas para la salud, inym.org.ar.