2023-07-26

Trawa cytrynowa. Niepozorna roślinka z Azji o obłędnym aromacie

Trawa cytrynowa – właściwości

Trawa cytrynowa to niepozorna roślinka, która łączy w sobie obłędny, cytrynowy aromat, zdumiewające walory zdrowotne oraz niezliczone możliwości zastosowania. To prawdziwy skarb natury! Choć u nas nie cieszy się tak wielką popularnością, mieszkańcy Azji oszaleli na jej punkcie. W dzisiejszym wpisie przyjrzymy się temu, jak wielka moc drzemie w zielonych listkach i łodyżkach trawy cytrynowej, a także odkryjemy, co w trawie piszczy!

Spis treści:

  1. Jak wygląda trawa cytrynowa?
  2. Co w trawie piszczy? Palczatka – źródło witamin, minerałów i nie tylko
  3. Trawa cytrynowa – bezkonkurencyjny dodatek w kuchni. Gdzie jeszcze znajduje zastosowanie?
  4. Czy stosowanie trawy cytrynowej może szkodzić zdrowiu?
  5. Trawa cytrynowa na własnym parapecie lub w ogródku
  6. Zgrany duet: trawa cytrynowa i yerba mate

Jak wygląda trawa cytrynowa?

Trawa cytrynowa, a tak właściwie, oficjalnie Cymbopogon citratus, nazywana jest także palczatką lub jeszcze ładniej – cytronellą. To rodzaj tropikalnej trawy, która na tle tysięcy innych gatunków wyróżnia się niesamowitym, obłędnie cytrynowym aromatem. Oryginalnie pochodzi z południowo-wschodniej Azji, ale obecnie uprawia się ją także w Afryce Środkowej, Ameryce Południowej i w Stanach Zjednoczonych. Cytronella rośnie na 2 metry i ma twarde, długie liście, przypominające kłosy, o ostrych brzegach, które tworzą gęste kępy. Jest jadalna – można spożywać ją zarówno w surowej formie, jak i w postaci suszonej przyprawy. W smaku przypomina sok z cytryny, ale pozbawiony kwaśnej nuty. Intensywny aromat i smak to nie jedyne zalety trawy cytrynowej. Co jeszcze się w niej kryje?

Co w trawie piszczy? Palczatka – źródło witamin, minerałów i nie tylko

Charakterystyczny smak i aromat trawy cytrynowej to zasługa olejku eterycznego – lemongrasowego, który jest bogaty w cytral i mircen. W surowej formie palczatka dostarcza wielu cennych wartości odżywczych, a także witaminy (C, A, i B: tiamina, ryboflawina, niacyna) oraz minerały: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód i cynk. Trawa cytrynowa jest także źródłem kwasu foliowego, antyoksydantów, flawonoidów i związków fenolowych, jak luteolina, glikozydy, kwercetyna, kemferol, elemicyna, katechol, kwas chlorogenowy i kwas kawowy. Bogaty w liczne bioaktywne elementy skład chemiczny trawy cytrynowej wpływa na liczne właściwości, jakie wykazuje. Jest to więc nie tylko smaczny i pięknie pachnący dodatek w kuchni, ale także cenny składnik, który warto włączyć do swojej diety!

Trawa cytrynowa – właściwości

Trawa cytrynowa – bezkonkurencyjny dodatek w kuchni. Gdzie jeszcze znajduje zastosowanie?

To oczywiste, że tak nieziemsko aromatyczna i smakowita roślina, jaką jest trawa cytrynowa, znalazła swoje miejsce w kuchni. W krajach azjatyckich, skąd pochodzi, wykorzystywana jest w wielu przepisach: w daniach, napojach, a nawet w wypiekach i słodyczach. To na wskroś orientalny składnik potraw, którym zainteresować powinni się wszyscy miłośnicy kuchni w azjatyckim stylu. Wykorzystuje się ją zarówno jak przyprawę (wysuszone i rozdrobnione liście) oraz w surowej formie – białe, miękkie bulwy trawy cytrynowej. Do czego pasuje? Przyjemny, cytrynowo-imbirowy smak doskonale komponuje się z mleczkiem kokosowym i chilli, pasuje także do mięsa: kurczaka, wieprzowiny i owoców morza oraz do ryżu i warzyw. Jest wspaniałym uzupełnieniem ostrych potraw – curry, zup, sosów i wielu, wielu innych. Trawę cytrynową dodaje się także do napojów i drinków. Można przygotować z niej aromatyczny napar lub skomponować z herbatą i innymi ziołami. Szczególnie dobrze łączy się ze smakiem zielonej i czarnej herbaty oraz z yerba mate, a także z ziołami: miętą, rumiankiem, pokrzywą i lawendą. Napar z trawy cytrynowej lub z jej dodatkiem warto uzupełnić plasterkiem świeżego imbiru. Dla smaku można także osłodzić miodem. W tym miejscu warto wspomnieć o słynnym, peruwiańskim, gazowanym napoju Inca Kola, którego głównym składnikiem jest właśnie trawa cytrynowa. Napój jest tak bardzo popularny wśród Peruwiańczyków, że wyparł z rynku nawet najsłynniejszą na świecie coca-colę.

Trawa cytrynowa – do czego jeszcze można ją wykorzystać?

Trawa cytrynowa, poza oryginalnym aromatem i smakiem, ma wiele właściwości, które sprawiły, że znalazła zastosowanie także poza kuchnią. Intensywnie pachnący olejek eteryczny wykorzystywany jest w przemyśle perfumeryjnym i kosmetycznym. Dodaje się go do perfum, aromatyzowanych mgiełek, płynów do kąpieli czy balsamów. Warto także wykorzystać go w aromaterapii – dodając do kąpieli lub aromaterapeutycznego kominka. Piękny, cytrynowy zapach pomaga odprężyć się i poprawia nastrój. Co ciekawe, tak jak przyjemny, cytrynowy zapach bardzo pasuje ludziom, a także wabi miododajne pszczoły, tak bardzo nie lubią go pozostałe owady, dlatego olejek pozyskiwany z trawy cytrynowej znalazł zastosowanie w produkcji środków odstraszających. Cenne właściwości palczatki doceniono również w medycynie ludowej. Wykorzystywano ją między innymi do łagodzenia objawów przeziębienia, jako środek poprawiający pracę układu pokarmowego i do regulowania menstruacji. Uważa się, że trawa cytrynowa może wspierać detoksykację organizmu, pomaga w zrelaksowaniu się, dzięki czemu ułatwia zasypianie, działa przeciwgorączkowo, przeciwbólowo, eliminuje nieprzyjemne zapachy, a także może poprawić kondycję skóry. Niektóre z tych właściwości rzeczywiście znalazły swoje potwierdzenie w przeprowadzonych badaniach naukowych.

Czy stosowanie trawy cytrynowej może szkodzić zdrowiu? Przeciwwskazania

Trawa cytrynowa stosowana w niewielkich ilościach w kuchni, jako dodatek do potraw i aromatyczna przyprawa, na ogół nie szkodzi zdrowiu i nie wykazuje żadnych skutków ubocznych. Są jednak pewne kwestie, na które warto zwrócić uwagę. Przede wszystkim, palczatka należy do gatunku traw i tak jak inne trawy, może uczulać. Z tego względu szczególną ostrożność powinni zachować alergicy, a w razie zauważenia objawów alergii – natychmiast skonsultować się z lekarzem. W źródłach naukowych podaje się także, że ostrożne w stosowaniu trawy cytrynowej, a zwłaszcza w formie skoncentrowanego olejku, powinny być kobiety w ciąży i karmiące mamy.

Trawa cytrynowa na własnym parapecie lub w ogródku

Choć trawa cytrynowa rośnie dziko i uprawiana jest w ciepłych, tropikalnych krajach Azji, Afryki i Ameryki, można z powodzeniem wyhodować ją we własnym domu, w naszych, znacznie chłodniejszych, europejskich warunkach. Trzeba jednak pamiętać, że cytronella nie lubi mrozu – w niskiej temperaturze, około 0 °C jej liście po prostu usychają. Można uprawiać ją w ogródku, jako roślinę jednoroczną i sadzić od nowa, co roku, późną wiosną. Chcąc przezimować ją do następnego roku, można przesadzić roślinę do doniczki pod koniec lata i przenieść na zimę do pomieszczenia, gdzie będzie schroniona przed przymrozkami. Trawę cytrynową można także po prostu hodować w domu. Uprawa w doniczce, na parapecie, jest znacznie łatwiejsza niż w ogródku. Latem doniczkę można wystawić na ciepłe promienie słońca – na balkon, taras czy do ogródka, a zimą ustawić ją w jasnym pomieszczeniu, gdzie temperatura nie będzie niższa niż 5 °C.

Zgrany duet: trawa cytrynowa i yerba mate

Gorzko-cierpki, trawiasty ostrokrzew z cytrusową nutą to najbardziej klasyczne połączenie wśród smakowych yerba mate. Zazwyczaj w składzie tego typu kompozycji znajdujemy skórkę cytryny lub aromat cytrynowy, ale często pojawia się także trawa cytrynowa. Jej dodatek doskonale wzmacnia cytrusowy posmak i podkreśla wyrazisty charakter yerba mate. W ofercie naszego sklepu znajdziecie klasyczne, cytrynowe smaki yerba mate z dodatkiem palczatki, jak: brazylijska, zielona Verde Mate Green Limón czy intensywna, paragwajska Guarani Menta Limon, w której nucie cytryny towarzyszy orzeźwiający, miętowy akcent. Trawa cytrynowa bardzo dobrze łączy się także z innymi dodatkami – rozmaitymi ziołami i owocami. Najlepsze przykłady z jej dodatkiem to: ziołowa Barao De Cotegipe Export Compuesta w urugwajskim stylu lub gruszkowa Yaguar Pera. Jeśli zaś chcecie sami poeksperymentować ze smakiem yerba mate, dodając trawę cytrynową w różnych proporcjach i w konfiguracjach z innymi dodatkami, polecamy zajrzeć do oferty marki Vivarini. Wśród wielu produktów jakie oferuje, znajdziecie między innymi trawę cytrynową w wersji ekologicznej i konwencjonalnej.

Trawa cytrynowa to niezwykły prezent od natury. Warto dać się skusić jej urokowi i włączyć ją do swojej diety. Nie musicie być fanami orientalnej kuchni. Wystarczy, że dodacie szczyptę cytronelli do swojego zestawu przypraw, zrelaksujecie się z porcją yerba mate z jej dodatkiem czy odprężycie podczas aromatycznej kąpieli. Trawa cytrynowa ma wiele do zaoferowania!


Źródła informacji:

  1. Wikipedia: Palczatka cytrynowa.
  2. P. P. Joy, B. P. Skaria, S. Mathew, G. Mathew, A. Joseph, P. P. Sreevidya, Lemongrass, Indian Journal of Arecanut Spices and Medicinal Plants, 2006.
  3. M. Negdeve, Lemongrass: Top Benefits, Uses, & Side Effects, organicfacts.net, 2021.

Autor:
Marcin (CZŁOWIEK OD WSZYSTKIEGO)

Marcin to najdziwniejszy typ w naszym PoYerbanym teamie. Twierdzi, że nie lubi yerba mate i sami zastanawiamy się, jak do nas trafił, ale ostatnio przyłapaliśmy go jak ukradkiem popijał Verde Mate na magazynie i najwyraźniej mu posmakowało. Czasem pisze o yerbie (jak go zmusimy), ale zdecydowanie czuje się jak ryba w wodzie we wszystkich innych tematach – od herbaty i kawy po ciekawostki związane ze zdrowym stylem życia.

Polecane

Verde Mate Green Limon (cytrynowa) 0,5kg

Verde Mate Green Limon (cytrynowa) 0,5kg

33,99 zł brutto/1szt.(67,98 zł / kg brutto)
Verde Mate Green Cactus (kaktusowa) 0,5kg

Verde Mate Green Cactus (kaktusowa) 0,5kg

33,99 zł brutto/1szt.(67,98 zł / kg brutto)
Vivarini – Trawa cytrynowa 0,5 kg

Vivarini – Trawa cytrynowa 0,5 kg

15,99 zł brutto/1szt.(31,98 zł / kg brutto)
Yaguar Pera 0.5kg Promocja

Yaguar Pera 0.5kg

17,99 zł brutto/1szt.Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 24,90 zł/1szt.-27% Cena regularna: 24,90 zł brutto/1szt.-28%(35,98 zł / kg brutto)
Soul Mate Orgánica Menta Limon 0,5kg (organiczna)

Soul Mate Orgánica Menta Limon 0,5kg (organiczna)

31,90 zł brutto/1szt.(63,80 zł / kg brutto)
Verde Mate Green Melón de Agua 0,5kg

Verde Mate Green Melón de Agua 0,5kg

33,99 zł brutto/1szt.(67,98 zł / kg brutto)
Mary Rose - Herbata Wild Freshness - 50g Promocja

Mary Rose - Herbata Wild Freshness - 50g

11,92 zł brutto/1szt.Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 14,90 zł/1szt.-20% Cena regularna: 14,90 zł brutto/1szt.-20%(238,40 zł / kg brutto)
Vivarini – Trawa cytrynowa (ekologiczna) 0,5 kg

Vivarini – Trawa cytrynowa (ekologiczna) 0,5 kg

15,99 zł brutto/1szt.(31,98 zł / kg brutto)
Verde Mate Green Melocoton 0,5kg

Verde Mate Green Melocoton 0,5kg

33,99 zł brutto/1szt.(67,98 zł / kg brutto)
Yaguar Citrus Bomb 0,5kg Promocja

Yaguar Citrus Bomb 0,5kg

17,99 zł brutto/1szt.Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 24,90 zł/1szt.-27% Cena regularna: 24,90 zł brutto/1szt.-28%(35,98 zł / kg brutto)
El Fuego Menta Limon 0,5 kg

El Fuego Menta Limon 0,5 kg

29,99 zł brutto/1szt.(59,98 zł / kg brutto)
Guarani Fresco 0,5 kg

Guarani Fresco 0,5 kg

25,99 zł brutto/1szt.(51,98 zł / kg brutto)
Rio Parana Limon 0,5 kg Promocja

Rio Parana Limon 0,5 kg

18,89 zł brutto/1szt.Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 26,99 zł/1szt.-30% Cena regularna: 26,99 zł brutto/1szt.-30%(37,78 zł / kg brutto)
pixel